Een schrijver in oorlog

Vasili Grossman trad in 1941 in dienst van het Rode Leger als schrijver voor De Rode Ster. Hij werd de populairste oorlogscorrespondent van Rusland. Dit boek is gebaseerd op de aantekeningen die Grossman voor zichzelf maakte toen hij met het Rode Leger meereisde. Vier jaar lang was de schrijver getuige van de meedogenloze strijd aan het Oostfront. Grossman maakte de verschrikkelijke nederlagen van 1941 mee, de verdediging van Moskou en de gevechten in de Oekraïne. In augustus 1942 was hij gelegerd in Stalingrad.

In de winter van 1943 was de oorlog eigenlijk beslecht, maar het zou nog meer dan twee jaar duren voordat oost en west elkaar in Berlijn ontmoetten. Het Rode Leger heroverde ‘het moederland’. Grossman was aanwezig bij de tankslag bij Koersk en trok vervolgens met het leger Polen en Duitsland binnen. Majdanek en Treblinka waren de eerste concentratiekampen die zij tegenkwamen.

Grossmans hartverscheurende verslag ‘De hel van Treblinka’ zou later gebruikt worden bij het Neurenberg Tribunaal. Anthony Beevor las de aantekeningen van Grossman voor het eerst toen hij onderzoek deed voor zijn boek Stalingrad. Onmiddellijk greep het verhaal hem naar de keel. Beevor heeft dit boek bezorgd, van een inleiding voorzien en samen met Loeba Vinogradova uit het Russisch vertaald.