Volledige werken

Willem Frederik Hermans neemt, als het nodig is, geen blad voor de mond. In deel 14 van zijn Volledige Werken, het vierde deel met beschouwend werk, wordt dat wederom bewezen. De boeken die in dit deel zijn gebundeld verschenen tussen 1985 en 1988: enkele kleinere publicaties en de verzameling van ruim honderd columns en essays die onder de naam Door gevaarlijke gekken omringd verscheen. Een recensent omschreef wie Hermans met die gevaarlijke gekken bedoelde: Iedereen dus eigenlijk die wel eens wat gezegd heeft waarmee Hermans het niet eens is.’ Hermans gaat in zijn meest omvangrijke bundeling (ruim duizend pagina’s) door op de oude vertrouwde weg en bemoeit zich onder andere met de apostrofe-s, met literaire prijzen en met Multatuli. Bij de kleinere publicaties gaat het om Hermans’vermaarde poezenboek De liefde tussen mens en kat en om , Het boek der boeken, bij uitstek en Mondelinge mededelingen, drie boekjes met in totaal zes toespraken bij allerlei gelegenheden, zoals de heropening van het Letterkundig Museum in Den Haag en een conferentie over auteursrecht. En ook in zijn lezingen is Willem Frederik Hermans zoals altijd op zijn best. ‘ [heb ik] met minstens evenveel genoegen gelezen als alle andere essaybundels van Hermans, instemmend knikkend bij wat hij zegt over Du Perrron, Ter Braak en Bertolucci, en vaak in een schaterlach uitbarstend bij leuke grapjes, woordspelingen, treffende vondsten en verrassende metaforen.’– Maarten ’t Hart, NRC Handelsblad Over De liefde tussen mens en kat: ‘En zo kan de schrijver die besloten heeft niet langer te zwijgen zich gezeten achter zijn schrijfmachine van alles gaan afvragen. Zijn katten intelligent? Zijn ze dom? Zonder clou’s toe te voegen en zonder te vervallen in de gevreesde poezeligheid, door daarentegen scherp te letten op ’s kats handelingen, brengt hij lezenswaardige observaties voort. […] W.F. Hermans heeft misschien geen verstand van katten, maar gevoel voor katten heeft hij wel.’ – Piet Schreuders, Vrij Nederland